Impact van eigen kantoren woningcorporaties licht gedaald
Voor het zevende jaar op rij kwam de benchmarkgroep woningcorporaties bijeen om te vergelijken hoe ze ervoor staan als het gaat om de footprint van hun eigen kantoren. Met behulp van de Milieubarometer bepaalden ze hun CO₂‑ en milieufootprint en vergeleken ze de uitkomsten. Per ‘verhuurbare eenheid’ (VHE) daalde de footprint licht, met 3%. Binnen de footprint zagen we wel grote verschuivingen.
Footprint per ‘productie-eenheid’ 3% omlaag
Tijdens en kort na de pandemie zagen we dat de footprint van de kantoorgebouwen van woningcorporaties met 40-50% was gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Een behoorlijk effect, met name toe te schrijven aan de afname in vervoersbewegingen door thuiswerken. Over 2023 berekenden we geen nieuw branchegemiddelde, maar wel weer in 2024.
Wanneer we 2024 vergelijken met 2022, zien we de volgende ontwikkelingen. De impact van woon-werkverkeer is vrijwel verdubbeld. Daartegenover stond een daling in milieu-impact (per VHE) op de thema’s, elektriciteit (-25%), warmte (-34%) en een kleinere daling op thema zakelijk verkeer (-9%). Sinds 2018 is de totale impact per productie-eenheid met 55% afgenomen.
De gemiddelde milieu-impact per productie-eenheid (verhuurbare eenheden) van de 17 woningcorporaties was in 2024 3% lager het gemeten gemiddelde in 2022
Efficiënter gebruik kantoorgebouwen
De gebouwen verbruiken relatief steeds minder energie. Met name efficiëntere (klimaat)installaties en betere gebouwschillen worden door de groep genoemd als verklaringen voor minder energiebehoefte. Daarnaast zien we dat veel corporaties de beschikbare ruimte doelmatiger inzetten: overtollig kantooroppervlak (meer thuiswerken) wordt afgestoten, waardoor er minder ruimtes onnodig energie gebruiken.
Meer duurzaam energiegebruik
Steeds meer deelnemers wekken hun energie duurzaam op. Maar liefst 13 van de 17 deelnemers hebben zonnepanelen op hun kantoorgebouwen liggen. Elektriciteit die aanvullend ingekocht moet worden, is meestal groen. Tegelijkertijd raken steeds meer corporaties beperkt in hun mogelijkheden om terug te leveren, door toenemende netcongestie. Door het verbruik beter af te stemmen op de zonuren kunnen zij de inkoop van (grijze) elektriciteit én de belasting van het net verder beperken.
Elektrificatie van auto’s en bussen
De elektrificatie van mobiliteit zet door. Bij zakelijke reizen zien we dat ondanks een stijging in vervoersbewegingen, het elektrisch rijden alsnog zorgt voor een netto daling van de uitstoot. In 2024 werd al een derde van de zakelijke kilometers elektrisch gereden. Dit was nog een kwart in 2022. De corporatie met de laagste impact van zakelijk vervoer verklaarde dat dit komt door meer OV-kilometers. Met name congressen worden met OV bezocht, wat direct de impact drukt.
Binnen het zakelijk verkeer werd een derde van de gereden kilometers afgelegd met de elektrische auto
Naast zakelijke reizen hebben de meeste corporaties bestelbussen voor uitvoeren onderhoud aan verhuurde woningen. Ook hier zien we de elektrificatie doorzetten. Corporaties die de onderhoudsdienst grotendeels of geheel elektrificeerden, drongen de CO₂‑impact terug tot een kwart ten opzichte van corporaties met fossiele bussen. De belangrijkste tip die zij delen: doe een pilot waarin de werknemers de bussen een tijdje uitproberen. Zo kunnen ze zelf ervaren dat het meestal wel meevalt met die actieradius en staan medewerkers meer open voor de overstap. Neem de onderhoudsdienst vervolgens ook mee bij het (her)inrichten van hun nieuwe bus.
Bijna verdubbeling impact woon-werkverkeer
De impact van woon-werkverkeer verdubbelde bijna. Een eerste verklaring is dat meer medewerkers weer op kantoor werken. Maar er is ook iets veranderd qua monitoring: vanwege de WPM (rapportageverplichting werkgebonden personenmobilitieit) krijgen organisaties cijfers beter in beeld. Het huidige beeld is mogelijk ook een betere weergave van de werkelijkheid dan de vorige metingen.
Tot slot zien we wel een stijging van gemeten OV-kilometers binnen het woon-werkverkeer. Corporaties noemen bijvoorbeeld dat de regeling waarbij OV- en fietskilometers altijd worden vergoed (en auto alleen binnen bepaalde afstanden) helpt om het % autokilometers terug te dringen.
Te gast op het monumentale kantoor van Ymere
De eindbijeenkomst met bespreking benchmarkresultaten hielden we dit keer bij Ymere. Hun hoofdkantoor is gevestigd in een oud pakhuis in Amsterdam. Ondanks de uitdagingen die komen met het verduurzamen van een monumentaal pand, ziet Mirjam Zwart (projectleider facilitair bedrijf bij Ymere) dat het wel meevalt met de milieubelasting. Sterker nog, het pand scoort het beste ten opzichte van de zes andere locaties die Ymere in de Milieubarometer monitort. Dit komt onder andere door de duurzame warmtevoorziening van het pand (externe WKO). “Omdat we alle locaties apart in de Milieubarometer zetten, houden we eigenlijk een kleine interne benchmark”.
Op bezoek bij het hoofdkantoor van Ymere, gevestigd in monumentaal pakhuis
Mirjam vervolgt: “Wij gebruiken de Milieubarometer al sinds 2011 om onze impact te monitoren. De afgelopen jaren zien we onder andere het effect terug van genomen maatregelen op elektrisch vervoer, overstap op groene(re) energie en energiezuinigere installaties. Verder helpt de monitoring (per kwartaal) ook om problemen vroegtijdig te signaleren, zoals lekkende kranen en klokinstellingen die uitstonden.
In 2024 bleef de totaalimpact van Ymere gelijk ten opzichte van het vorige jaar. Binnen de thema’s waren wel verschuivingen. Vooral de effecten van verduurzamen zakelijk verkeer met hybride poolauto’s en deelfietsen plus verduurzamen goederenvervoer met e-bussen kwam terug in de cijfers. Mirjam concludeert: “De benchmark helpt mij om de resultaten beter te interpreteren én te vertalen naar beleid. In 2025 hernieuwen we het verduurzamingsbeleid.”
De ontwikkeling in CO₂‑uitstoot van woningcorporatie Ymere per thema.
Bron: Ymere
De corporaties moeten doorpakken naar nul
De lichte daling van 2022 naar 2024 impliceert dat het laaghangend fruit wel is geplukt. Om door te pakken naar nul moet er nog wel een tandje bij. Dit zijn echter ook de complexere systeemveranderingen: duurzame warmtevoorzieningen, verdere elektrificatie vervoer en meer inzet van (eigen) zonnestroom. Ook de woningcorporaties moeten namelijk naar klimaatneutraal in uiterlijk 2050. Met deze inspanningen laten ze zien – ook aan de huurders – dat ze de uitdaging serieus nemen en ook binnen de eigen organisatie hun steentjes bij willen dragen.
Zelf aan de slag
- Aansluiten bij de benchmark in 2026? Bekijk hier het aanbod of bel of mail direct met Carmen Cosijn van Stichting Stimular.
- Je eigen kantoor naast het nieuwe branchegemiddelde? Meld je aan, analyseer en zie waar de winst te behalen valt.
Starten met Milieubarometer
Gelijk aan de slag? Dat kan. Sluit vandaag nog een abonnement af en start met het invullen van je gegevens.
Wil je rapporteren volgens de vrijwillige standaard VSME voor kleine bedrijven die niet aan de CSRD hoeven te voldoen? De VSME-standaard ondersteunt je bij het verzamelen en rapporteren van de duurzaamheidsinformatie die grote opdrachtgevers, klanten en financiers van je kunnen vragen. Lees hoe de Milieubarometer een deel van de VSME-data voor jou op een rij kan zetten.
Maar liefst 12 gemeenten uit Omgevingsdienst West-Holland (regio Leiden) hebben zich aangesloten en staan nu vermeld op de aanmeldpagina voor gratis startaanbod.
De Graaf Bakeries, een familiebakkerij uit Spakenburg, werkt al jaren actief aan duurzaamheid. Al vóór de CSRD-verplichtingen startte het bedrijf met het rapporteren van Scope 1-, 2- en 3-emissies. Adviseur Moniek Noordermeer deelt in dit artikel hoe De Graaf Bakeries dit aanpakt en hoe de Milieubarometer grafieken daarbij helpen.